Ochrona przedemerytalna

Nie możesz wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi, któremu brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego - jeżeli okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury wraz z osiągnięciem tego wieku.

Od kiedy pracownik jest chroniony?

Powszechny wiek emerytalny wynosi 65 lat dla mężczyzn oraz 60 lat dla kobiet. Dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach jest jednak przewidziany niższy wiek emerytalny. Tak więc:

• pracownik nie spełniający warunków do uzyskania wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach jest chroniony przed wypowiedzeniem umowy o pracę od daty ukończenia 61 lat (mężczyzna) do osiągnięcia 65 lat, albo 56 lat (kobieta) do osiągnięcia 60 lat,
• pracownicy, dla których w ustawie określono niższy niż powszechny wiek emerytalny są chronieni wcześniej - przykładowo chronieni są zatrudnieni na kolei : kobiety w wieku 51-55 lat, mężczyźni w wieku 56-60 lat,
• również w wieku 51-55 lat (kobiety) oraz 56-60 lat (mężczyźni) chronieni są przed zwolnieniem z pracy pracownicy, którzy przepracowali odpowiedni okres w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze,

Istotna różnica

Osoby, które mogą przejść na wcześniejszą emeryturę z innego tytułu niż praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze nie korzystają z ochrony przedemerytalnej wcześniej niż w wieku 56-60 lat kobiety i 61-65 lat mężczyźni.

Np. kobieta mająca 30 letni okres zatrudnienia nie korzysta z ochrony przedemerytalnej w wieku 51-55 lat, ale dopiero po ukończeniu 56 lat, o ile wcześniej nie odejdzie na emeryturę.

Ochrona jest jednorazowa

Osoby zatrudnione w szczególnych warunkach, dla których przepisy określają niszy wiek emerytalny, są chronione tylko jednokrotnie - przed osiągnięciem wieku określonego ustawą lub rozporządzeniem.

Jeżeli więc pracownica, posiadająca wymagany staż pracy w szczególnych warunkach, korzystała z ochrony przed zwolnieniem z pracy w wieku 51-55 lat, to nie będzie ponownie korzystać z tej ochrony będąc w wieku 56-60 lat.

Wiek emerytalny = koniec ochrony

Osoby, które przekroczyły określony dla siebie wiek emerytalny nie podlegają już szczególnej ochronie przed wypowiedzeniem umowy o pracę.

Zwalniasz "emeryta"? Uważaj na dyskryminację!

Jeżeli osiągnięcie wcześniejszego wieku emerytalnego będzie jedyną przyczyną wypowiedzenia - narażasz się na zarzut dyskryminacji ze względu na wiek.  

Jeżeli jednak argumentujesz, że pracownik wraz z osiągnięciem wieku emerytalnego osiągnął uprawnienia emerytalne (posiada odpowiedni staż), a w Twojej firmie istnieje konieczność redukcji zatrudnienia - to dyskryminacja ze względu na wiek nie powinna mieć miejsca.

Uwaga! Najbezpieczniejszym rozwiązaniem byłoby ustalenie z pracownikiem, że odchodzi on na emeryturę za porozumienia stron.

Wypowiedzenie zmieniające - również zabronione

Pracownikowi w wieku ochronnym nie możesz zmienić ani stanowiska ani pensji (jeśli zwalniasz na podstawie ustawy o zwolnieniach grupowych, możesz zmienić stanowisko, tylko musisz wypłacać dodatek wyrównawczy).

Jest jednak wyjątek. Możesz wręczyć pracownikowi chronionemu wypowiedzenie zmieniające, jeżeli:

• wprowadzasz nowe zasady wynagradzania dotyczące ogółu pracowników zatrudnionych u Ciebie, lub tej grupy, do której należy pracownik,
• u pracownika stwierdzono orzeczeniem lekarskim utratę zdolności do wykonywania dotychczasowej pracy albo pracownik, w sposób niezawiniony, utracił uprawnienia konieczne do wykonywania pracy.

Zatem, łatwiej jest wręczyć wypowiedzenie zmieniające pracownikom chronionym, jeśli zatrudniasz co najmniej 20 osób (czyli tworzysz regulamin wynagradzania).

Uwaga! Nie musisz przy tym spełniać dodatkowych warunków, np. nie musisz wypłacać pracownikowi dodatku wyrównawczego.

Kogo obecnie obejmuje ochrona przedemerytalna?

Ustawodawca planuje ograniczyć prawo do wcześniejszych emerytur. Jednak jeszcze zanim to zrobi, warto sprawdzić zasady ochrony przedemerytalnej. Pracodawcy często popełniają bowiem poważne błędy... Kto jest chroniony? Od kiedy? Do kiedy? To tylko przykłady pytań, na które odpowiedź znajdziesz poniżej.